Sunday, April 6, 2008

Υπάρχουν όρια στην ελευθερία του λόγου; Αν ναι ποια είναι αυτά;



«Ο ελεύθερος Τύπος μπορεί να είναι καλός ή κακός Τύπος. Ο ανελεύθερος δεν θα γίνει ποτέ τίποτε άλλο από κακός Τύπος». Albert Camus. Αυτό αποδεικνύεται πέρα για πέρα αληθινό, με πρόσφατο παράδειγμα τη δημόσια ελληνική τηλεόραση και την αντιμετώπιση της διαμαρτυρίας των Γάλλων ακτιβιστών δημοσιογράφων στην τελετή της αφής της ολυμπιακής φλόγας στην αρχαία Ολυμπία. Κακή δημοσιογραφία? Εντολή από «πάνω»? Απλό ανθρώπινο λάθος? Ό, τι και να συνέβη, το αποτέλεσμα ήταν εξευτελιστικό για το συγκεκριμένο μέσο. Η κινεζική τηλεόραση «παρέλειψε», επίσης, να μεταδώσει αυτά τα πλάνα, αλλά η Κίνα ανήκει επιπλέον στο χάρτη με τις μαύρες τρύπες του ίντερνετ. τις χώρες, δηλαδή, που περιορίζουν ή ακόμη απαγορεύουν το ίντερνετ και λογοκρίνουν τις ιστοσελίδες που μπορεί κάποιος να επισκεφτεί μέσα στα γεωγραφικά πλαίσια που ελέγχουν. Φυσικά και δεν γίνεται σύγκριση μεταξύ Ελλάδας και Κίνας, αλλά τέτοια «λάθη» είναι απαράδεκτα.

Το καθεστώς της ελληνικής τηλεόρασης φαίνεται να δίνει βήμα έκφρασης σε όλους. Στον απλό πολίτη, τον πολιτικό από όλα τα κόμματα, το σούργελο που θέλει απλά λίγη δημοσιότητα..Για την ακρίβεια, μοιάζει η ίδια η τηλεόραση να κυνηγάει συνεχώς καινούριες και διαφορετικές απόψεις. Δεν μπορεί να προβάλλει διαρκώς τα ίδια. Ωστόσο, στα αυτιά μου ακούγονται όλα παρόμοια και πολλές φορές βαρετά όμοια. Σε όλα τα ρεπορτάζ των πρωινών εκπομπών πρωταγωνιστούν άνθρωποι άνω των εβδομήντα. Και δώσ’ του οι ίδιες ερωτήσεις, οι ίδιες απαντήσεις. Τα προβλήματα παραμένουν, βέβαια, αλλά προκύπτουν και νέα που αφορούν και τις υπόλοιπες γενιές. Δεν θα αντέξω να ξαναδώ ρεπορτάζ σε λαϊκή αγορά. η τουλάχιστον δεν το αντέχω σε καθημερινή βάση. Επίσης, είναι πολύ κουραστικά όλα αυτά τα μονοθεματικά δελτία ειδήσεων. είμαστε μικρή χώρα, αλλά όχι κι έτσι. Με τι κριτήρια, άραγε, κάποια θέματα αποσιωπούνται και προβάλλονται με ζήλο κάποια άλλα? Ποιος ήθελε για ενάμιση μήνα ασταμάτητα από το πρωί έως το βράδυ να παρακολουθεί την υπόθεση Ζαχόπουλου? Γενικότερα, σε σχέση με τον πληθυσμό των τηλεπαραθύρων κάθε άλλο υπάρχει παρά ελευθερία του λόγου και πολυφωνία.

Ας ακούγονται όλες οι απόψεις. Που είναι το πρόβλημα? Επειδή θα ακούσω το μητροπολίτη Άνθιμο να λέει τα περί πορνείας, αυτό θα με κάνει να νιώσω έτσι ή μήπως θα με επηρεάσει? Καθένας είναι υπεύθυνος για αυτά που λέει και γράφει και πόσο μάλλον όταν αυτά γίνονται δημόσια. Ο Αλέξης Τσίπρας, για παράδειγμα, χωρίς να λέει και να κάνει τίποτα έχει επηρεάσει και προσελκύσει τόσο κόσμο στο ΣΥ.ΡΙΖ.Α.

Τα όρια δε θα έπρεπε να υπάρχουν στην ελευθερία του λόγου, γιατί και ως πρόταση είναι οξύμωρη. Τα όρια, σε όποιο σημείο και αν σταματούν, εντοπίζονται στον καθένα προσωπικά, όπως τον τρόπο με τον οποίο κάποιος θα διαχειριστεί το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου που του δίνεται, αλλά και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το ερώτημα δε θα έπρεπε να είναι «αν υπάρχουν όρια στην ελευθερία του λόγου και ποια είναι αυτά?», αλλά τι κάνουμε για να διατηρήσουμε αυτή την κατάκτηση.

No comments: